Hoe werkt: Multiband sidechaining

Multiband sidechaining combineert het idee van sidechain compressie met multiband/dynamische verwerking. In plaats van dat een sidechain signaal een heel kanaal in volume omlaag duwt, laat je het alleen een bepaald frequentiegebied omlaag duwen. Dit is vooral handig als twee instrumenten slechts in een deel van het spectrum botsen. Je krijgt zo heel gerichte “ruimte maken” zonder het volledige signaal telkens te onderdrukken.

Hoe werkt: Multiband sidechaining uitgelegd

Neem het klassieke voorbeeld van kickdrum en basgitaar. Een gewone sidechain compressor op de bas, getriggerd door de kick, zal elke keer dat de kick klinkt de héle bas in volume laten zakken. Dat werkt, maar je hoort misschien dat de bas in z’n geheel pulseert, wat niet altijd gewenst is. Met multiband sidechaining kun je bijvoorbeeld instellen dat alléén het lage-frequentie gebied van de bas (zeg onder 100 Hz) wordt weggedrukt door de kick, en de rest van de bas (de middentonen, waar eventueel de notendefinitie zit) onaangetast blijft. Zo hoor je nog steeds de baslijn lopen tijdens de kick, maar de deep low-end van de bas interfereert niet meer met de kick’s low-end punch.

Een andere situatie: je hebt een breed vol akkoorden-spelend synthgeluid dat concurreert met de zang in het mid-frequentiebereik. Je zou de hele synth ducking kunnen geven via sidechain van de vocal, maar dan valt ook het mooie hoog en laag van de synth steeds weg als de vocal zingt. Multiband sidechain-oplossing: compress alleen de mid-freq band van die synth op vocal input. Wanneer de zanger(es zingt, duikt er een klein kuiltje in de middentonen van de synth (ruimte voor de stem), maar de glans in het hoog en body in het laag van de synth blijven doorlopend aanwezig.

Hoe werkt: Multiband sidechaining in de praktijk

Er zijn een paar manieren om dit te doen:

• Dedicated plugins: Er bestaan plugins zoals TrackSpacer (van Wavesfactory) die automatisch een spectrale dip maken op een track gebaseerd op een sidechain input – feitelijk een intelligente multiband sidechain EQ. Ook multiband compressoren (zoals FabFilter Pro-MB) kunnen vaak extern sidechainen per band. Je zou dus een multiband compressor op de bas zetten, een band definiëren voor het laag, en de sidechain van die band koppelen aan de kickdrum. Vervolgens stel je die band zo in dat hij alleen reageert als de kick komt en dan de gain van die band vermindert.
• Handmatige splitsing: Je kunt ook handmatig de frequenties splitsen in aparte kanalen. Bijvoorbeeld, kopieer de basgitaar naar twee paden: een low-pas filter op de ene (alleen lage frequenties), een high-pass op de andere (rest van de bas). Zet een normale sidechain compressor alleen op de low-bas, getriggerd door de kick. Laat de high-bas onveranderd doorlopen. Daarna combineer je ze naar de masterbus. Dit vergt wat routing, maar conceptueel doet het hetzelfde.

Voor vocal-vs-synth kun je een dynamic EQ op de synth zetten met de vocal als sidechain trigger voor een band rond de 2-3 kHz (waar de helderheid van vocal zit), zodat telkens als vocal actief is, die frequentieband in de synth subtiel zakt.

In een home studio kan dit helpen je mix op te schonen op een zeer transparante manier. Het is wel geavanceerder: je moet goed weten welke frequenties je wilt sidechainen en de tools hebben die externe sidechain toelaten per band. Niet alle stock multibandcompressors ondersteunen externe sidechains. Maar dynamic EQ plugins zoals FabFilter Pro-Q 3 doen dat wel: je kunt een EQ-band maken op instrument A en via sidechain laten triggeren door instrument B – exact multiband sidechaining per band.

Let wel: net als bij gewone sidechain is timing (attack/release) belangrijk. Bij laag-frequentie ducking wil je vaak een snelle reactie en release, zodat de dip kort is – anders mis je bas sustain. Bij vocaal vs instrument wellicht iets langzamere release zodat de instrument-band niet meteen omhoog plopt tussen woorden, wat storend kan zijn.

Het voordeel van multiband sidechaining is fijnmazigheid: je lost frequentie-conflicten op alleen daar waar ze zich voordoen. De rest van de klank blijft ongeschonden. De mix blijft vol, en toch heb je helderheid waar nodig. In professionele producties zie je deze techniek terug in bijvoorbeeld EDM (kick vs bass sub), maar ook subtiel in popmixen (vocal vs backing track elementen). In jouw mixes kun je hiermee experimenteren zodra je merkt: “Deze twee elementen bijten elkaar eigenlijk maar in een bepaald gebied” – dan is multiband sidechain een elegante oplossing.